Rezydencja Prezydenta RP - Zamek w Wiśle

Historia Zamku Prezydenta RP sięga początków XX wieku. W 1907 roku w Wiśle Czarnem na Zadnim Gróniu wybudowano modrzewiowy pałacyk myśliwski Habsburgów, a powyżej niego w 1909 roku drewniany kościółek.  W 1927 roku, z inicjatywy wojewody śląskiego Michała Grażyńskiego, opuszczony już budynek wyremontowano z zamiarem przekazania do dyspozycji Prezydentowi Ignacemu Mościckiemu. Jednakże w noc po zakończeniu remontu z 23 na 24 grudnia pałacyk doszczętnie spłonął. W latach 1929-1930 wybudowano nowy obiekt: w miejscu spalonego pałacyku stanął Zamek Dolny, a 200 m powyżej – Zamek Górny. Zamek w Wiśle to awangardowe dzieło polskiej myśli architektonicznej i artystycznej okresu XX-lecia międzywojennego podarowane przez lud śląski Prezydentom RP. O jego unikalności świadczy nie tylko architektura, lecz również bezprecedensowy jak na tamten okres wystrój i wyposażenie wnętrz. Współpracownikami Adolfa Szyszko-Bohusza przy projektowaniu rezydencji byli Andrzej Pronaszko i Włodzimierz Padlewski. Zamkowe wnętrza zdobiły barwne polichromie oraz unikalne w swojej formie meble wykonane ze stali chromowej, drewna, skóry i pluszu, jak również – zaprojektowane indywidualnie dla poszczególnych pomieszczeń: żyrandole, lampy i kinkiety. Większość pierwotnego wyposażenia przetrwała do dziś. Prezydent Ignacy Mościcki po raz pierwszy odwiedził Zamek w Wiśle w styczniu 1931 roku. Do wybuchu wojny bywał w nim regularnie i chętnie, kilka razy do roku. Zapraszał do Wisły znakomitych gości, w Zamku przebywali m.in. Książę Kentu i śpiewak operowy Jan Kiepura.

Podczas nieobecności Prezydenta Zamek był udostępniany do zwiedzania.

W latach 1938-1939 przebudowane zostały na spadziste, niedostosowane do górskiego klimatu płaskie dachy. Prace wykonał Józef Kozieł z Bielska.

W latach okupacji hitlerowskiej Zamek zamieniony został w ośrodek reprezentacyjny i wypoczynkowy dla oficerów i urzędników III Rzeszy.

W 1945 roku Zamek na powrót stał się rezydencją głowy państwa polskiego. Gdy w 1952 roku konstytucja PRL zniosła urząd Prezydenta, przejęty został on przez Urząd Rady Ministrów. Bywali w nim najwyżsi przedstawiciele władz, m.in. Józef Cyrankiewicz, Edward Ochab i Edward Gierek.

 W 1981 roku Zamek przekazany został górnikom z KWK im. XXX-lecia PRL (obecnie Kopalnia „Pniówek” z Pawłowic Śląskich).

Losem Zamku coraz bardziej interesowali się historycy sztuki i konserwatorzy zabytków. W 1994 roku całe założenie wpisane zostało do rejestru zabytków.

Dzięki staraniom Prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego przywrócono historyczną funkcję zamku jako rezydencji Głowy Państwa.

Z jego inicjatywy przeprowadzono kapitalny remont, odtworzone zostały wszystkie wnętrza reprezentacyjne Zamku łącznie z restauracją barwnych polichromii autorstwa Andrzeja Pronaszki i odnowieniem wszystkich zachowanych mebli i elementów oświetlenia. Jednocześnie Zamek poddany został modernizacji i przy- stosowany do współczesnych standardów rezydencji Głowy Państwa.

Aktualnie na Rezydencję Prezydenta RP Zamek w Wiśle - Narodowy Zespół Zabytkowy składają się:

• Zamek Górny – historyczna rezydencja Prezydenta RP Ignacego Mościckiego
• drewniana zabytkowa kaplica z 1909 r. pw. Św. Jadwigi Śląskiej
• Zamek Dolny z Gajówką.

W ogólnodostępnym Zamku Dolnym i Gajówce na gości czekają komfortowo wyposażone apartamenty i pokoje dwuosobowe. Można skorzystać z sauny, siłowni czy wypożyczyć rowery. Baza hotelowa Rezydencji pozwala na organizowanie niewielkich (do 60 osób) konferencji i szkoleń oraz uroczystości okolicznościowych. Na specjalną uwagę zasługuje kominek plenerowy, gdzie latem i zimą przy muzyce góralskiej odbywają się popularne „grille” z tradycyjnymi daniami lokalnymi.